مقاله طلا (اکتشاف و استخراج، فرآوری، استحصال و کاربردها):
طلا از واژه Jval در زبان سانسکریت، gold در آنگلوساکسون ،geolo در انگلیسی قدیم و aurum در لاتین گرفته شده که همگی به معنای طلا (زرد) می باشند. طلا فلزی زرد رنگ با نماد Au ، وزن مخصوص بالا (gr/cm332/19)، جرم اتمی ۹۶۷/۱۹۶ و عدد اتمی ۷۹ است. این عنصر دارای سختی ۵/۲ تا ۳ ، نرم، براق، قابل انعطاف، چکش خوار، شکل پذیر، دارای شکست دندانه ای است. طلای خالص معمولاً حاوی ۸ تا ۱۰% نقره و گاهی بیشتر است. با افزایش نقره، رنگ سفید تری ایجاد شده و وزن مخصوص نیز کمتر میشود.
طلا جزء گروه عناصر آزاد، طبیعی و خالص بوده و فراوانی آن در پوسته زمین در حدود ۷- ۱۰ × ۴ می باشد. طلا پراکندگی بسیار گستردهای دارد. معمولاً در رگههای کوارتزدار در سنگهای دگرگونی و اسلیتی و یا در ماسهها و آبرفتهایی که از تجزیه سنگهای دیگر حاصل میشود، وجود دارد. طلا معمولاً به نمونههای فلزی دیگر مانند پیریت طلادار وابسته است. طلا نقش خود را به عنوان ذخیره پولی در هر سطحی حفظ کرده است و بانک های مرکزی ملل مختلف آن را به عنوان ذخیره پولی نگهداری می کنند.
روشهای مختلف برای فرآوری و استحصال طلا از سنگ معدن:
۱) شستشوی ماسههای طلادار (روش ثقلی یا خاکشویی):
اولین روشی که بشر برای بدست آوردن طلا بکار برد شستشوی ماسههای طلادار بود. قسمت اعظم طلایی که در ادوار گذشته استخراج میشد، طلای آبرفتی بود و عمل استحصال طلا به روش های ابتدایی و سنتی صورت میگرفت یکی از این وسایل استفاده از لاوک، جعبه شنشوئی و … بود.پس از کشف تیزاب سلطانی کانیهای طلادار را با نمک و شوره و زاج و گرد آجر مخلوط کرده و در کورهای حرارت میدادند و بدین ترتیب طلا با توجه به وزن مخصوص بالا در ته کوره باقی میماند.
استفاده از روش حرارتی و بکارگیری ترکیبات سرب از دیگر روش های استحصال طلا در زمانهای گذشته بود. این روش در عین حال که ابتداییترین روش علمی شناخته شده است، هنوز بعنوان روش مطمئن اندازهگیری عیار طلا به کار گرفته میشود و اصطلاح علمی کوپلاسیون یا تجزیه حرارتی نامیده میشود، در ایران از این روش جهت استخراج طلا از هر نوع خاک محتوی طلا استفاده میگردد که در اصطلاح سنتی بنام نماکاری نامیده میشود.
۲) روش ملقمه کردن طلا توسط جیوه:
روش دیگر که مورد استفاده بشر قرار گرفت استفاده از جیوه میباشد. جیوه فلزی است که با تشکیل ملقمه، طلای موجود در خاک را در خود جمع و حل مینماید. بنابراین از این خاصیت برای آزادسازی طلا از کانیهای دیگر استفاده میشود. روش بعدی استفاده از گاز کلر در استخراج صنعتی طلا میباشد که در یک دوره کوتاهی انجام گرفته با کشف روش سیانوراسیون در اواخر قرن نوزدهم بدلیل مشکلات زیست محیطی مورد استفاده صنعتی قرار نگرفته است.در روش ملقمه کردن، طلا توسط جیوه از سایر مواد جدا میشود و سپس از طریق تبخیر نمودن از طلا جدا میشود. در این روش که به فرآیند پاشیو مرسوم است، جیوهای که به محیط زیست وارد میشود، بازیابی نمیشود.
فهرست عنواین:
- روش های مختلف برای فرآوری و استحصال طلا از سنگ معدن
- مراحل مختلف و روش های متداول فرآوری و استحصال طلا
- تقسیم بندی کانیهای طلا از نظر استحصال
- دلایل سختی روش های اندازهگیری طلا
- مهمترین روش های اندازهگیری طلا
- عوامل عملیاتی در تولید طلا
- تحقیقات و کاربردهای طلا