فرق بین نماز مستحب و واجب :
- با اینکه اذان و اقامه دارای فضیلت بسیار است؛ ولی نماز مستحبی، اذان و اقامه ندارد؛ بلکه اذان و اقامه، مختص نماز واجب است؛ آن هم نه تمام نمازهای واجب؛ بلکه نمازهای یومیه
- خواندن سوره در نماز های مستحبی مستحب، و در نمازهای واجب، واجب است.
- نماز مستحبی را میشود حتی در حال راه رفتن خواند و در این صورت رو به قبله بودن و آرامش بدن لازم نیست؛ اما در نماز واجب، آرامش بدن و رو به قبله بودن لازم است.
- نماز مستحبی را میشود نشسته خواند، گرچه نماز گزار، توانایی ایستادن داشته باشد؛ امام نماز واجب باید در حال قیام خوانده شود و اگر نمازگزار، توانایی نداشت، هر مقدار آن را که میتواند باید ایستاده بخواند.
- در نماز واجب خواندن «سور عزائم» جایز نیست؛ اما خواندن آنها در نمازهای مستحبی اشکال ندارد.
- نمازگزار در حمد و سورهی نماز های مستحبی بین جهر و اخفات مخیر است، اما در نماز های واجب، مانند ظهر و عصر، موظف به اخفات در حمد و سوره و در نماز صبح یا مغرب و عشاء موظف به جهر در حمد و سوره است و در نماز های واجب غیر یومیه نیز بین جهر و اخفاء مخیز میباشد، مانند نماز آیات و طواف.
- نماز های مستحبی را نمیشود به جماعت خواند، مگر نماز طلب باران و عید فطر و قربان؛ اما نمازهای واجب را میشود به جماعت خواند، مانند نمازهای یومیه و آیات.
- اگر نماز گزار در نماز های مستحبی، شک کند که رکعت اول است یا دوم، مخیر است که بنا را بر رکعت اول بگذارد یا دوم؛ امام در نمازهای واجب یومیه، تفصیلات و اقسام خاص خود را دارد.
- نماز های واجب را در سفر و وطن باید خواند، گرچه در سفر بعضی از آنها کوتاه (قصر) میشوند، مثل نماز ظهر و عصر و عشاء؛ اما خواندن برخی از نمازهای مستحبی در سفر جایز نیست، مانند نافله ظهر و عصر.
- کم شدن رکن در نماز مستحبی آن را مانند نماز واجب باطل میکند؛ ولی زیاد شدن رکن، آن را باطل نمیکند. پس اگر در نماز مستحبی بعد از گفتن تکبیره الإحرام سهواً به رکوع رود و حمد و سوره را ترک کند، باید برگردد و حمد و سوره را بخواند و دو مرتبه به رکوع برود؛ اما اگر در نماز واجب پس از گفتن تکبیره الإحرام سهواً به رکوع برود، باید نماز را ادامه دهد و نخواندن حمد و سوره، اشکالی ندارد.
- و …