آب و الکترولیت:
تنظیم آب و الکترولیتهای بدن نقش بسیار مهمی در عملکرد صحیح سلولها دارد و اختلالات آنها می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد.
یونهای متعددی مانند:
- هیدروژن (PH)
- سدیم
- پتاسیم
- کلسیم
- فسفات
- منیزیم
- آهن و …
در خون قابل اندازه‌گیری هستند. اندام های متعددی در تنظیم آب و الکترولیتها دخیل هستند مانند کلیه، ریه، دستگاه گوارش،غدد عرق و … البته بخش مهمی از تنظیم آب و الکترولیت ها در بدن توسط کلیه انجام می‌گیرد. PH طبیعی خون بین ۷٫۳۵-۷٫۴۵ متغیر است.
بدن دارای سه سیستم فیزیولوژیک برای تنظیم و حفظ PH در حد طبیعی است که شامل:
- سیستم تامپونی
- سیستم تنفسی
- سیستم کلیوی
سیستم تامپونی (بافری):
سیستم بافری سریعترین پاسخ را در مقابل تغییرات PH خون از خود نشان می دهد. این سیستم ظرف ۴ – ۵ ساعت به حداکثر کارآیی خود می رسد. بافرها شامل مواد شیمیایی هستند که در عرض چند دقیقه تغییرات کوچک در PH را خنثی می کنند. هر بافر دارای یک جزء اسیدی (که می تواند یون هیدروژن آزاد کند) ویک جزء PH نمکی (که می تواند یون های هیدروژن را از محیط بردارد) است. معمولا برای توضیح نسبت جزء اسید به نمکی، آنها را به صورت یک کسر نوشته، جزء نمکی را در صورت کسر و جزء اسیدی را در مخرج آن قرار می دهند.
- جز نمکی مسئول جلوگیری از کاهش سریع PH پلاسماست (اسید قوی + جزء نمکی بافر = نمک خنثی + اسید ضعیف)
- جزء اسیدی مسئول جلوگیری از افزایش سریع PH پلاسماست (باز قوی + جزء اسیدی بافر = آب خنثی + باز ضعیف)