پرستاری اتاق عمل:
تکنولوژیست جراحی (surgical technologist)، موسوم به فرد اسکراب یا تکنسین جراحی و نیز تکنسین اتاقعمل که در منطقه استریل و حفاظت شده بیمارستانی انجام وظیفه میکنند. رشته کارشناسی پیوسته اتاق عمل شاخهای از علوم پزشکی است که طی این دوره دانشجویان با اصول جدید اتاق عمل و تکنولوژیهای نوین جراحی آشنا شده و مراقبت و کمک به ادارهٔ بیمار را قبل و حین و پس از عمل میآموزند.
دانش آموختگان این رشته، عضوی از تیم بهداشتی و درمانی خواهند بود که به عنوان بخشی از تیم جراحی برای کمک به اجرای یک عمل جراحی با نتایج مطلوب در بخشهای اتاق عمل بیمارستان، بخشهای مداخله تشخیصی ـ درمانی و مراکز مراقبتی سیار، ایفای نقش مینمایند.
این رشته در سراسر دنیا به دو صورت ارائه میشود:
- حالت نخست، دانش آموختگان رشتهٔ کارشناسی پرستاری در یک دوره دو ساله برای ورود به اتاق عمل آموزش میبینند.
- حالت دوم: دانشجویان در مقطع کاردانی، آموزشهای عمومی اتاق عمل را طی میکنند و برای ایفای نقش خود به عنوان فرد سیار و اسکراب، آماده شده و سپس طی دوره دیگر آموزشی برای ایفای نقش به عنوان کمک اول جراح آماده میشوند.
تعاریف و اصطلاحات:
- پاک کردن یا تمیز کردن (Cleaning): یعنی زدودن مواد قابل رویت با آب(شستشو) و مواد شیمیایی.
- سترونسازی (Sterilization): استفاده از روشهای فیزیکی یا شیمیایی به منظور از بین بــردن و تخریب کلیه اشکال ارگانیسمی از جمله اسپورها.
- گندزدایی (Disinfection): استفاده از روشهای فیزیکی یا شیمیایی به منظور کم کردن بار میکروبی به جز اسپورها.
- آلودگیزدائی (Disinfestation): از بین بردن انگلهای خارجی که ناقل بیماری هستند مثل گال و شپش.
- عفونتزدایی (Decontamination): ابزار آلوده به طوری که برای استفاده بیخطر و مناسب باشند.
- پاستوریزاسیون (Pasteurization): استفاده از حرارت ۶۰ درجه سانتی گراد تا نیم ساعت. فرآیندی است که طی حرارت ملایم، تعدادی از میکرواورگانیزمهای بدون اسپور تخریب و از بین میروند.
- کلریناسیون (Chlorination) و ازونیزاسیون (Ozonization): استفاده از کلر یـا ازون برای سالم سازی آب.
- ماده گندزدا (Disinfectant): ماده ای است که برای کم کردن بار میکروبی از روی سطوح بیجان و اجسام بکار برده می شود.
- آنتیسپتیک (Antiseptic): مادهای است که بازدارنده فعالیت ارگانیسمها از روی بافتهای زنده است(سپسیسSepsis: عفونت، سپتیک: عفونی،
- آسپسیس: عاری از عفونت، آسپتیک: عاری شده از عفونت
- آنتی بیوتیک (Antibiotic): ماده آلی شیمیایی است کـه توسط ارگانیسمها تولید میشود و باعث بازدارندگـی یا کشتن ارگانیسمهای دیگـر در انسان، حیوانات و گیاهان میشود.
- دترجنت (Detergent): ماده ای اسـت کـه با استفاده از کشش سطحی آلودگی را می برد.
- سنی تایزر (Sanitizer): ماده بهداشتی است که بــا مواد ضدمیکروبی همراه است.
- ژرمیسید (Germicide)، بایوسید (Biocide)، باکتریسید (Bactericide)، ویریسید (Viricide)، فونژیسید (Fungicide)، اسپوریسید (Sporicide) و
- اویسید (Ovicide) نیز کشنده ارگانیسم، اعم از باکتریها، ویروسها، قارچها، اسپورها و تخم انگل هستند.
- دئودورانت (Deodorant) نیز برای مواد خنثیکننده بوهای بد و Bleach برای مواد رنگبر بکار برده میشوند.