چرخه سنگ:
کانی (از یک واژه فارسی به نام کان گرفته شده که در عربی معدن نام دارد)، مادهای طبیعی و جامدی است که ترکیب شیمیایی نسبتاً ثابتی دارند و در ترکیب سنگ های پوسته زمین یافت میشود و دارای فرمول شیمیایی و ساختمان اتمی مشخص است و در صنایع مختلف مانند خمیردندانسازی، ساعتسازی و… کاربرد دارد. به زبان ساده اگر بخواهیم کانی را از نگاه شیمی و زمینشناسی بهطور همزمان نگاه کنیم، به این نتیجه خواهیم رسید که تعریف از کانی همانند تعریف همزمان از عنصر و مولکول است.
با این تفاوت که کانی نه میتواند همیشه از یک عنصر تشکیل شده باشد و نه تعریف مولکول را بهطور کامل بتواند داشته باشد. بلکه کانی کوچکترین جز از یک ماده معدنی هست که به سبب ویژگی های منحصر بفردی (منظور ساختار اتمی و نوع ترکیب مولکولی یا شیمیایی) که دارد، باعث متفاوت بودن آن ماده معدنی از دیگر مواد معدنی خواهد شد. برخی کانی ها از یک عنصر خالص و بسیاری از آن ها از دو یا چند عنصر درست شدهاند. واژه کانی از واژه فارسی کان گرفته شدهاست که به آن سنگ معدن نیز گفته میشود.
بنابراین، کانی به مادهای گفته میشود که بهطور طبیعی از معدن (کان) به دست میآید و معدن بخشی از پوسته زمین است که در آن به اندازه چشمگیری کانی یافت میشود. موادی مانند شیشه، چینی، آلیاژهای گوناگون که انسان آن ها را ساختهاست و موادی مانند مروارید، صدف، استخوان، عاج و بسیاری دیگر که جانداران میسازند، کانی نیستند. تنها استثناء از این تعریف گرافیت و زغال سنگ است که در حقیقت منبعی آلی دارند ولی در مسیر تکامل خود دستخوش تغییرات بسیار شدهاند و در حقیقت بهطور مستقیم ریشهٔ آلی ندارند.