دما و دماسنجی:
دما کمیتی است که میزان سردی و گرمی اجسام را مشخص می کند. ایجاد دمای معین و حفظ آن در فناوری و صنعت و پژوهش های علمی، اهمیت فراوان دارد. هرمشخصه قابل اندازه گیری که با گرمی و سردی جسم تغییر می کند، کمـّیت دماسنجی نام دارد. هرگاه جسمی با دمای بیشتر در تماس گرمایی با جسمی با دمای کمتر قرار گیرد، بر اثر اختلاف دمای دو جسم، انرژی از جسم گرم تر به جسم سردتر منتقل می شود. به این انرژی انتقال یافته بر اثر اختلاف دمای دو جسم، گرما گفته می شود.
دماسنج های معیار:
- دماسنج گازی.
- دماسنج مقاومت پلاتینی.
- تف سنج (پیرومتر)
- اساس کار دماسنج گازی مبتنی برقانون گازهای کامل است.
- اساس کار تف سنج، بر تابش گرمایی مبتنی است.
- دماسنج ترموکوپل به دلیل دقت کمتر به عنوان دماسنج معیار محسوب نمی شود اما هنوز کاربرد دارد.
انبساط طولی:
برای یک میله فلزی، هرچه تغییر دمای میله فلزی بیشتر باشد، افزایش طول بیشتر است وهرچه طول اولیه میله بزرگتر باشد، به ازای یک تغییر دمای مشخص افزایش طول بیشتر خواهد بود.
دماسنج نواری دوفلزه:
نوار دوفلزه(بی متال) از دوتیغه فلزی متفاوت، مانند برنج و آهن ساخته شده است که سرتاسر به هم جوش داده شده یا پرچ شده اند. هرگاه این نوار، گرم یا سرد شود، نوارخم می شود. از این ویژگی می توان برای دما سنجی وساختن دماسنج استفاده کرد. به این نوع دماسنج ها، دماسنج نواری دوفلزه گفته میشود.