آفات درخت گردو:

درخت گردو، جوز یا گَیوز (نام علمی: Juglans) از خانوادهٔ راش‌سانان است. انواع این درخت در چین، ژاپن، فرانسه و آمریکا کشت می‌شود مهم‌ترین گردوهای موجود در دنیا معروف به گردوی ایرانی است، زیرا ابتدا از ایران به خاورمیانه و از آنجا به یونان و روم و سپس به انگلستان و بعد به آمریکا برده شده‌است. گردوی ایرانی تنها گونه‌ای از این خانواده است که مغز آن از نظر خوراکی مصرف اقتصادی دارد.

گردوی معمولی درختی است یک پایه که بلندی آن از ۱۰ تا ۲۵ متر قابل تغییر است، گردو دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای است و درختی یک پایه است که گل‌های نر و ماده روی یک درخت به صورت جدا گانه ظاهر می‌شوند. گامت‌های ماده گردو دگر گشن است گرده افشانی آن به وسیله باد انجام می‌شود و حشرات در آن نقشی ندارند.

آفات مهم درختان گردو:

1. کرم سیب
2. پروانه فری یا کرم خراط
3. پروانه کرم جگری

نحوه خسارت کرم سیب به درختان گردو:

نحوه خسارت این آفت روی درختان گردو بر حسب نسل آن متفاوت است، به طوری که لاروهای نسل اول مستقیماً از طریق ریزش میوه های نارس، عملکرد را کاهش می دهند. فضولات لاروی در محل دمگل میوه های نارس خسارت دیده مشاهده می شود و باید دقت نمود که خسارت کرم سیب را با میوه های نارس تلقیح نشده یا با میوه های آفتاب سوخته که حاوی لکه های سیاه رنگ هستند اما فاقد فضولات لاروی اند،اشتباه نشود. خسارت عموماً در ارقام زودرس شدیدتر است. گردوهای خسارت دیده توسط لاروهای نسل دوم روی درخت باقی مانده، به دلیل تغذیه آفت و خسارت به مغز گردو قابل عرضه به بازار نمی باشند.

لاروهای نسل دوم اغلب از محل تماس پوست سبز دو میوه مجاور وارد آنها می شوند و بعد از سخت شدن پوست میوه نیز لاروها از طریق بافت نرم انتهای دم میوه وارد گردو می گردند. لاروهای این شب پره از دانه و پریکارپ میوه های گیاهان میزبان از جمله گردو تغذیه می کنند و در بعضی موارد محصول را تا ۹۰ درصد از بین می برند. میوه های کرم خورده در مراحل اولیه رشد می ریزند و در مراحل بعدی اگرچه روی درخت می مانند ولی به علت کرم زدگی و آلودگی های ثانویه از ارزش بازاری آنها به شدت کاسته می شود. این حشره هر جا که سیب و گلابی کشت می شود وجود دارد.

روش های کنترل:

الف ـ مکانیکی:

1. از بین بردن پناهگاه زمستانه آفت: بدین منظور باید پوسته های شل و شکسته روی تنه درختان از بین برده شود.
2. بستن نوارهای مقوا چین دار و یا گونی به دور تنه درخت؛ لاروها برای زمستانگذرانی به داخل سوراخهای مقوا می روند، در اواخر زمستان مقواهای مذکور که حاوی لاروهای زمستانگذران هستند باز کرده و باید منهدم شود.

ب ـ استفاده از تله فرمونی:

• تله های فرمونی حاوی مواد شیمیایی جلب
• کننده حشرات نر می باشند. در هر باغ میوه
• به ازاء هر ۱۰ درخت یک تله نصب می شود.

ج ـ دشمنان طبیعی:

پرندگانی مانند دارکوب از لاروهای این آفت در زیر پوستکها می خورند. عده زیادی از حشرات، نیز پارازیتوئید و یا پرداتور این آفت هستند که از آن جمله می توان سنهای Anthocoridae را به عنوان پرداتور و زنبورهای جنس Chalcididae، Braconidae و Perilampidae را نام برد. زنبورهای جنس Trichogramma brassicae پارازیتوئید تخم کرم سیب می باشند.

همچنین زنبور Dybrachis boarmeae به لاروهای کامل در زیر پوستکها و در پناهگاهها حمله کرده و به خصوص در زمستانهای ملایم تلفات جالبی روی این آفت وارد می کند. زنبورهایDibrachys sp.  و Perithous sp. نیز از پارازیتوییدهای این آفت می باشند. ضمناً یک نوع مگس از خانواده Tachinidae هم پارازیتویید کرم سیب محسوب می شود.

د ـ شیمیایی:

کنترل شیمیایی باید مصادف با خروج لاروهای سن یک از پوسته تخم و قبل از ورود آنها به داخل میوه باشد. برای تأمین این هدف باید به وسیله تله های نوری و یا فرمونی و طعمه ای پیک جمعیت آفت مشخص شود. در نواحی سردسیر که حشره حداکثر دو نسل در سال دارد دو بار سمپاشی و در نواحی دشت و معتدل که ۳ نسل در سال دارد ۳ بار سمپاشی باید صورت گیرد. بدین لحاظ می توان از دیازینون ۶۰% به میزان ۱/۵ در هزار بهره گیری نمود. اگرچه تأکید می شود حتی المقدور از انجام سمپاشی احتراز شود.