آقای دکتر احمدی‌نژاد ریاست محترم جمهور در آبان ماه سال ۱۳۸۴ در گفت و گوی اختصاصی با شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران گفت: تصویب مقررات “توزیع سهام عدالت” کار بزرگی است که باید صورت گیرد و ما امیدواریم از دهه فجر امسال نخستین سهام عدالت واگذار شود. رئیس جمهور با تاکید بر مواضع خود در ابتدای بهمن ماه امسال در برنامه گفتگوی خبری شبکه دوم سیما فرمودند: «توزیع سهام عدالت و اشتغال آفرینی همان آوردن پول نفت بر سفره های مردم است».
تاکید رییس جمهور بر طرح توزیع سهام عدالت به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های دولت نهم برای تحقق عدالت در جامعه, نشان از اهمیت توجه به این طرح دارد. اینکه معنای سهام عدالت چیست؟ اهداف این طرح چه بوده و چگونه توزیع شده و چه گروههایی را در برمی‌گیرد؟ مخالفین در این میان چه می‌گویند و … مواردی است که در این نوشتار بدان توجه شده است.
پیشینه طرح در ایران:
پیشینه طرح «واگذاری سهام به خانوارهای کم درآمد» در ایران به کار مطالعاتی ای برمی گردد که به سفارش اتاق بازرگانی انجام شد. در این طرح که قبل از روی کار آمدن دولت خاتمی تحت عنوان «طرح گسترش مالکیت فراگیر» انجام شد، راهکارهایی برای واگذاری دارایی های دولت به عموم مردم به صورتی که هر ایرانی بتواند طی یک دوره یک ساله عرضه سهام، به مبلغ معینی سهام خریداری کند، ارائه شد. در این طرح تحقیقاتی پیشنهاد شد که در یک دوره سه ساله سهام خریداری شده غیرقابل فروش تعیین شود.
پس از عدم اجرای این طرح در دولت اول و دوم سیدمحمد خاتمی، احمد میرمطهری در زمان تصدی سازمان خصوصی سازی طرحی را مطرح کرد که براساس آن سهام دولتی به فرهنگیان و دانش آموزان واگذار شده، به شرطی که در مدت زمان چندساله غیرقابل فروش باشد، اما این طرح هیچ گاه به صورت رسمی مطرح نشد و همزمان با تغییر هیات عامل سازمان خصوصی سازی به فراموشی سپرده شد. احمد توکلی عضو آبادگران به دنبال راهیابی به مجلس هفتم طرحی را با عنوان «کوپن سهام» مطرح ساخت که براساس آن سهام شرکت های دولتی به صورت رایگان به مردم واگذار شود.
ارائه پیشنهاد اجرای طرح «کوپن سهام» توسط توکلی با واکنش منفی مدیران مالی کشور مواجه شد. عبده تبریزی دبیرکل بورس اوراق بهادار طی واکنشی در مصاحبه با مطبوعات اعلام کرد که طرح یادشده غیرقابل اجرا است. در همین شرایط سعید شیرکوند معاونت اقتصادی بورس اعلام کرد که وزارت اقتصاد مطالعاتی را درخصوص طرح سهام‌دار کردن عموم مردم در دست بررسی دارد و نتایج آن را اعلام خواهد کرد.
طرح کوپن سهام یا افزایش ثروت خانوار ایرانی، پس از ماه ها مسکوت ماندن و باقی ماندن در حد سوژه مطبوعات، بار دیگر در زمان انتخابات ریاست جمهوری مطرح شد. این بحث در روز آخر مرحله دوم انتخابات وارد مرحله جدیدی شد. فعالان بازار سرمایه و اقتصادی دولت در حمایت از کاندیداتوری هاشمی رفسنجانی طرحی را ارائه دادند که اساس آن بر این بود که به هر ایرانی ۱۰ میلیون تومان سهام از سهام شرکت های دولتی داده شود و سهم به مالکیت مردم درآید.
پس از ارائه این طرح به هاشمی رفسنجانی یکی از دو کاندیدای حاضر در دور دوم انتخابات وی در شامگاه چهارشنبه روز آخر رقابت های ریاست جمهوری با حضور در تلویزیون این طرح را به صورت علنی و به عنوان یکی از برنامه های دولت آتی اش مطرح ساخت. عبده تبریزی نیز یک روز قبل از انتخابات دور دوم در گفت وگو با خبرگزاری ها و برخی شبکه های تلویزیونی خارج از کشور از اجرای این طرح حمایت کرد.
پس از آنکه دکتر محمود احمدی نژاد به عنوان پیروز مرحله دوم انتخابات به ریاست جمهوری رسید طی یک مصاحبه مطبوعاتی اعلام کرد که در دولت خود از سرمایه گذاری در بورس حمایت می کند و اعتقاد دارد در دولت او باید طرح های توسعه ای بورس با اصلاحاتی به طور جدی دنبال شود.