پانسمان پوششی است که روی زخم قرارمی گیرد، به منظور:
- تسهیل در بهبود زخم
- پیشگیری از خونریزی
- پیشگیری از عفونت
- بررسی فرایند التیام زخم
- حفاظت زخم از صدمات مکانیکی
به عبارتی دیگر اگر تخریب در پوست و لایه های زیر پوست ایجاد شود ما پوششی روی آن می گذاریم که به آن پانسمان گفته می شود.
وضعیت زخم:
- خشک و تمیز
- کثیف ،آلوده به خاک و خاشاک
- مرطوب با ترشح خونابه ای
- عفونی
لذا بر اساس وضعیت زخم نوع پانسمان و نحوه درمان آن فرق خواهد کرد.
فرایند پیشرفت درمان زخم توسط سیتوکیناز ها:
- سیتوکیناز ها فاکتور رشد هستند
- از پلاکت های فعال شده آزاد می شوند
- توسط جریان خون موثر ،وارد زخم می شوند
- سبب تحریک رشد سلولی و ایجاد بافت گرانولاسیون می شود
لذا با فعالیت پلاکت های تحریک شده ،ترمیم زخم آغاز می شود.
انواع پانسمان:
- پانسمان غیر فعال: فقط عملکرد محافظتی دارد ،زخم را در مقابل عوامل خارجی حفظ میکند.
- پانسمان تعاملی:تعاملی است بین زخم و پانسمان ترشحات زخم را جذب می کند، محیط زخم را مرطوب نگه می دارد پوست اطراف را خشک نگه میدارد. قادر است با تحریک فعالیت سلولی و آزاد کردن فاکتور های رشد فیز یولوژی از پلاکت های فعال شده ،ترمیم زخم را بهبود ببخشد. در پانسمان های سوختگی در زخم بستر … مورد استفاده قرارمی گیرد. مثل: استفاده از ژل کا مفیل: موجب ترشح ستوکیناز یا فاکتور رشد در زخم می شوند.